Joseph Roth leek zijn invloed van gene zijde te laten gelden: op zaterdag 1 oktober scheen er een heerlijk najaarszonnetje over de stad Amsterdam. Daardoor was de wandeling die het Genootschap onder leiding van Els Snick maakte langs de herinneringen aan de door ons gewaardeerde schrijver, een zeer ontspannen en genoeglijke gebeurtenis. Omdat Joseph Roth wel van een glaasje hield (eufemisme) leek de wandeling een beetje op een kroegentocht. Helaas was de planning wat krap, zodat we te weinig tijd hadden om hier en daar van een drankje te genieten. Zelfs de afsluitende heildronk op JR in café Scheltema kreeg daardoor iets van een haastige slok.

We waren gestart bij de verzamelplaats café Americain, dat ik zelf vooral associeer met de grote Mulisch, maar waar Joseph Roth ooit (1933) in het hotel verbleef, op uitnodiging van een uitgever. Leden van het Vlaams-Nederlandse Joseph Roth Genootschap, aangevuld met enkele buitenlandse gasten van het Internationale Joseph Roth Gesellschaft, zette zich vanaf Americain dwars door het zeer drukke Amsterdam. Allereerst langs het City Hotel en café Reijnders, beide verbonden met Roths Amsterdamse geschiedenis. Vervolgens liepen we voorbij het literair café De Engelbewaarder, waar Bas Lubberhuizen ons vertelde hoe daar in 1979 de interesse in Roth nieuw leven werd ingeblazen met het uitgeven van ‘Joseph Roth in Nederland’. Daarna arriveerden we bij voormalig hotel Eden, waar Roth in 1936/1937 verbleef en onder meer schreef aan het onlangs door uitgeverij Atlas-Contact heruitgegeven ‘Biecht van een moordenaar’. Volgens Els heeft Roth in dit boek zijn herinneringen aan dit verblijf verwerkt. Bij de laatste aanpassingen van het manuscript heeft hij die herinneringen vereeuwigd, door melding te maken van de lichtval van de zon in de steeg, en van de klokken van het carillon. Ter plekke was dat heel invoelbaar. Bij het hotel had je over het water een idyllische blik op het Damrak. Daar bevond zich in de tijd van Roth zijn uitgeverij Allert de Lange. Nu is daar een kaaswinkel die zich richt op de grote stroom buitenlandse toeristen. De wandeling eindigde bij café Scheltema, even achter de Dam, waar we zoals gezegd enigszins gehaast een glas op Joseph Roth dronken.

Het avonddeel van deze dag vond plaats in het Lloyd Hotel. Daar werd het diner genuttigd. Tussen soep en hoofdgerecht bezochten we de kleine expositie over de landverhuizingen die in de jaren 20 via dit hotel werden gefaciliteerd. Het was een tussenstation voor vooral Oost-Europeanen die naar Brazilië vertrokken, hopend op betere tijden. Er was een relatie met Roth, die in zekere zin ook een emigrant uit het oosten was.

Na de maaltijd was het tijd voor het voorleesuur, dat ook in het teken stond van emigratie. De gekozen teksten van Roth hadden een relatie met dit thema. Er werd in vier talen voorgelezen. Els Snick en Helen Chambers uit Schotland lazen elk twee teksten. De andere sprekers waren Victoria Lunzer uit Oostenrijk, Stéphane Pesnel uit Frankrijk die een stuk uit Hiob in voor mij niet te volgen Frans voorlas en tenslotte Heinz Lunzer, die op fraaie wijze een stuk uit Juden auf Wunderschaft las. Daarmee werd een voorschot gegeven op de volgende dag, waarop de verschijning in de Nederlandse vertaling van Els Snick als 'Joden op drift' zou worden gepresenteerd.

De avond eindigde bijna als een pakjesavond. Madeleine Rietra, die het avonddeel in samenwerking met de Culturele Ambassade van het Lloyd Hotel had georganiseerd, kon aan iedereen iets meegeven. En daarna eindigde de avond in stijl met het drinken van een glas Roth-wein.